Տեխնոլոգիաների առևտրային ներուժը ապացուցելու կես ճանապարհի վրա գտնվող գիտնականների խոսքերով կառավարվող ջերմամիջուկային սինթեզը մեր տները կարող է ապահովել էներգիայով ընդամենը 20 տարի հետո:

Երեսունհինգ երկիր իր ներդրումն է կատարում Միջազգային ջերմամիջուկային փորձնական ռեակտորի (ITER) գործում, որը կառուցվում է Ֆրանսիայի հարավում գտնվող Սեն Պոլ լե Դյուրանսում։

Դեկտեմբերին ITER-ի թիմը հայտարարեց, որ 16 միլիարդ ֆունտ արժողությամբ ռեակտորը, որը համարվում է աշխարհի ամենաբարդ մեքենան, այժմ 50 տոկոսով ավարտված է:

Գիտնականները և ճարտարագետները պլանավորում են սկսել արտադրել մեքենայի միջուկում «առաջին պլազմա» (էլեկտրականությամբ լիցքավորված գազային ամպը նույնքան տաք է, ինչպես Արևը) 2025թ․ դեկտեմբերին: Ջերմամիջուկային ռեակցիան այն է, ինչ սնում է Արևը և այլ աստղերը և պատասխանատու է միջուկային ռումբերի հսկայական կործանարար ուժի համար:

Այն ունի աշխարհը մաքուր էներգիայի գրեթե անսահման քանակությամբ ապահովելու ներուժ՝ որպես վառելիք օգտագործելով ջրածինը:

Այնուամենայնիվ, տեխնիկական մարտահրավերները ավելի շատ են, քան սովորական ատոմակայանների համար, որոնք միավորվող ատոմների փոխարեն հույսը դնում են բաժանվող ատոմների վրա:

Գլխավոր տնօրեն դոկտոր Բերնարդ Բիգոն ասել է. «Խաղադրույքները շատ բարձր են ITER-ի համար: Երբ մենք ապացուցենք, որ ջերմամիջուկային ռեակցիան էներգիայի կենսունակ աղբյուր է, այն, ի վերջո, փոխարինելու է հանածո վառելիքի այրումը, որը վերականգնվող և կայուն չէ»:

«Մաքուր, հարուստ, անվտանգ, խնայողական էներգիայի մատակարարումը հրաշք կդառնա մեր մոլորակի համար »:

Վերջին թողարկման մեջ ITER-ի գիտնականները կանխատեսել են, որ կառավարվող ջերմամիջուկային սինթեզի կայանները շահագործման կհանձնվեն արդեն 2040թ․:

Ակնկալվում է, որ ճշգրիտ ժամկետը կախված է լինելու հանրային աջակցության, քաղաքական կամքի և ֆինանսական ներդրումների մակարդակից:

ITER-ը նկարագրվում է որպես «մարդկության պատմության մեջ ամենաբարդ գիտական նախագիծ»:

Մեքենայի ներսում ջրածնի պլազման, ի վերջո, տաքացվելու է մինչև 150,000,000 °C (10 անգամ ավելի տաք, քան Արևի կենտրոնը)՝ ջերմամիջուկային ռեակցիա առաջացնելու համար:

Ամենամեծ մարտահրավերներից մեկն էլեկտրական լիցքավորված տապը պոնչիկի ձևով «տոկամակ» ռեակտորի պատերից հեռու պահելն է՝ օգտագործելով հսկայական մագնիսներ:

Արդյունավետ աշխատելու համար գերհաղորդիչ մագնիսները պետք է սառեցվեն մինչև մինուս 269 °C՝ նույն ջերմաստիճանը, որը միջաստղային միջավայրում է:

Եվրամիությունը վճարում է ITER-ի արժեքի 45%: Չինաստանը, Հնդկաստանը, Ճապոնիան, Կորեան, Ռուսաստանը և ԱՄՆ-ն՝ յուրաքանչյուրն հավասարապես 9%: